İSMAİL ALEYHİSSELÂM
İsmail Aleyhisselâmın Şekil Ve
Şemaili:
İsmail Aleyhisselâmın
Peygamberliği Ve Bazı Faziletleri:
İsmail Aleyhisselâmın Bir
Vasiyeti Ve Vefatı:
Hatim Kazılırken İsmail
Aleyhisselâmın Tabutuna Rastlanışı:
İsmail Aleyhisselâmın
Oğulları:
İsmail Aleyhisselâmdan Sonra
Kabe Hizmetlerinin Kimler Tarafından İdare Edildiği?
İsmail Oğullarının Mekke’den
Dağılışı Ve Yönetimin Cürhümîlere Geçişi:
İsmail Aleyhisselâmın Soyu:
Başa Dön
İsmail
Aleyhisselâm; İbrahim Aleyhisselâmın, Hz.Hâcer’den doğan ilk ve büyük oğludur.[1]
İsmail Aleyhisselâmın Doğuşu,
İsmail
Aleyhisselâmın Annesiyle Birlikte Mekke’ye Götürülüşü, İsmail Aleyhisselâmın
Kurban Edilmek İstenilişi, İsmail Aleyhisselâmın Sünnet Oluşu, İsmail
Aleyhisselâmın Arapça Öğrenişi, İsmail Aleyhisselâmın Ok Atıcılığı, İsmail
Aleyhisselâmın Ata Biniciliği, İsmail Aleyhisselâmın Davarcılığı, İsmail
Aleyhisselâmın Evlenişi;
İsmail
Aleyhisselâmın Kabe’yi Babası ile birlikte yapışı… bahisleri için, İbrahim
Aleyhisselâma âid bölüme bakınız![2]
İsmail Aleyhisselâmın Şekil Ve Şemaili:
İsmail
Aleyhisselâm: boylu, boslu, ak saçlı, güzel ve nurlu yüzlü, kırmızımsı ten-li[3],
küçük başlı, büyük gözlü, uzun burunlu, kalın boyunlu, geniş omuzlu, uzun elli
ve uzun ayaklı, çok güçlü ve kuvvetli idi.[4]
İsmail Aleyhisselâmın Peygamberliği Ve Bazı Faziletleri:
Başa Dön
İsmail
Aleyhisselâm; Babası İbrahim Aleyhisselâmın vefatından sonra da, gerek Kabe ve
gerek Hacc amellerine âid hizmetleri yürütmek ve yönetmekte devam etti.[5]
İlk
olarak Kabe’ye örtü örttü.[6]
Yüce
Allah, İsmail Aleyhisselâma Peygamberlik verdi.[7]
Onu;
Mekke’de ve Mekke çevresinde oturan Cürhüm ve Amalika halkı ile Yemen
kabilelerine[8],
Me’rib ve Haciramevt taraflarına[9]
Peygamber olarak gönderdi. [10]
Elli
yıl, onları, İslâmiyete davet etti. [11]
Davet
ettiği kimselerden bazısı iman, bazı inkâr etti. [12]
İman
edenler, pek az idi. [13]
İsmail
Aleyhisselâm, vazifesinde sabr ve sebat edenlerdendi. [14]
Sözünde,
sâdıktı. [15]
Günahkârları,
Mekke Hareminden, ilk sürüp çıkarandı. [16]
Kendilerine
üstün meziyetler verilenlerden[17], en
hayırlı olanlardandı., [18]
Namazlarını,
kılmalarını, zekâtlarını vermelerini Ev halkına ve kavmine emrederdi.
Kendisi,
Allah katında Rızâ’ya ermişti., [19]
İsmail
Aleyhisselâm; Mekke’nin sıcaklığından şikâyetlenince, Yüce Allah:
“Ben,
sana, Cennet’ten bir kapı (pencere), açacağım!
Kıyamet
gününe kadar, oradan, sana serin serin yel esecektir!” buyurdu.
Pencere
açılacağı bildirilen yer, kendisinin, vefat ettiği zaman, gömüldüğü Hicr
İdi.[20]
İsmail Aleyhisselâmın Bir Vasiyeti Ve Vefatı:
Başa Dön
İsmail
Aleyhisselâm, ölüm döşeğine düşünce, kızı Nesîme’yi, Ays’a nikahlamasını,
kardeşi İshak Aleyhisselâma vasiyet etti. [21]
İshak
Aleyhisselâm da, Ağabeyinin bu vasiyetini, yerine getirdi. [22]
Babası
İbrahim Aleyhisselâmın vefatından sonra, İsmail Aleyhisselâm da, ve-fat etti. [23]
Hicr’de
gömülü bulunan annesi Hz.Hâcer’in yanına gömüldü. [24]
İsmail Aleyhisselâm vefat ettiği zaman, yüz otuz yedi yaşında idi. [25] Ona
ve Âline ve gönderilen bütün Peygamberlere selâm olsun![26]
Hatim Kazılırken İsmail Aleyhisselâmın Tabutuna Rastlanışı:
Başa Dön
Abdullah
b. Zübeyr; Haccac’ın, Mancınıkla attırdığı taşlarla yıkılan Kabe’yi, yeniden
yaptırırken (Hicrî: 64), Hatîm’i kazdırdığı sırada, orada, yeşil taştan bir Tâbut
buldu.
Bunun
hakkında Kureyşîlerden bilgi istedi. İstediği bilgiyi, hiç birinde bulamayınca,
Abdullah b. Safvan’a adam gönderip ondan sordurdu.
Abdullah
b.Safvan:
“Bu,
İsmail Aleyhisselâmın kabridir. Onu, yerinden kımıldatma!” dedi.
Abdullah
b.Zübeyr de, Tâbut’u, olduğu gibi bıraktı. [27]
İsmail Aleyhisselâmın Oğulları:
Başa Dön
İsmail
Aleyhisselâm, ilk zevcesini boşadıktan sonra[28],
Cürhümîlerden Mudad b.Amr’ül Cürhümî’nin kızı ile evlenmiş, kendisinin, ondan
on iki oğlu doğmuştu. [29]
Mudad’ın
kızının ismi Ra’le idi. [30]
İsmail
Aleyhisselâmın, Ra’leden doğan oğullarının isimleri şöyle idi:
1) Nâbit,
2) Kaydar,
3) Ezbel veya Ezbil
4) Mebşa veya Menşâ,
5) Mişma’ veya Meşmae,
6) Maşı,
7) Duma,
8) Ezer veya Ezür,
9) Tayma,
10) Yatur,
11) Nebiş veya Neyiş,
12) Kayzuma[31]
İsmail Aleyhisselâmdan Sonra Kabe Hizmetlerinin Kimler Tarafından İdare
Edildiği? Başa Dön
İsmail
Aleyhisselâmın vefatından sonra, Kabe hizmetini, oğlu Nabit, üzerine alıp
yönetti. [32]
Bu
hizmetin, önce Kaydar, ondan sonra Nabit tarafından yönetildiği rivayet olunduğu
gibi|[33];
İsmail
Aleyhisselâmın vefatından sonra Kabe hizmetiyle, önce, Kaydar’ın, sonra, Teymen
b. Nabt’ın, ondan sonra, Nabit b. Hemeysa’, b. Teymen, b. Nabt’ın meşgul
olduğu ve Nabit’in vefatı üzerine de, bu hizmetin, Cürhümîler tarafından görüldüğü
rivayet ve Nabit’in şeceresi de, Nabit b. Hemeysa’, b. Teymen, b. Nabt, b.
Kaydar, b. İsmail Aleyhisselâm olarak kaydedilir. [34]
Kaydar’ın Bazı Özellikleri:
Başa Dön
1) İsmail Aleyhisselâmın oğullarından
Kaydar’ın yüzünde Muhammed Aleyhisselâmın Nûr’u parıldardı.
2) Savaşçılık,
3) Güreşçilik,
4) Ok atıcılık,
5) Avcılık,
6) Ata binicilik… gibi bir takım
özellikleri de, vardı.
Her
gün, av silahının yanına vardığı zaman, silahından, ya dişi bir geyiğin, ya da,
bir kuşun:
“Allah’ın
ismini anmadıkça, beni, kesme! Besmele çekmedikçe de, yeme!” diye
seslendiğini işitirdi. [35]
İsmail Oğullarının Mekke’den Dağılışı Ve Yönetimin Cürhümîlere Geçişi:
Başa Dön
Nâbıt
vefat ettiği zaman, İsmail Aleyhisselâmın oğulları, geçim bolluğu olan yerlere
dağıldılar.
İçlerinden
bazısı ise;
“Biz,
Allanın Hareminden ayrılmayız!” diyerek Mekke’de kaldılar.
Mekke’de
kalanlar arasında, İsmail Aleyhisselâmın küçük yaştaki çocukları da,
bulunuyordu. [36]
Bunun
için, Kabe hizmetini, İsmail Aleyhisselâmın oğullarının ana tarafından babaları
olan Mudad b. Amr’elcühenî, üzerine aldı. [37]
[1] ibn.Sa’d-Tabakat c.1,s.48,49.
M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları:
1/233.
[2] M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet
Vakfı Yayınları: 1/233.
[3] Ebû Nuaym-Delâilünnûbüvve c.1,s.23, Beyhakî-Delailünnübüvve
c.1,s.29, Süyûtî-Hasâisülkübrâ c.2,s.129, Diyar. Bekrî-Hamîs c.1,s.22.
[4] Hâkim-Müstedrek C.2.S.553-554.
M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları:
1/233.
[5] Yâkubî-Tarih c.1,s.221.
[6] ibn.Hacer-Fethulbâri c.3,s.366.
[7] En’am: 86, 89, Taberî-Tarih c.1,s.161.
[8] Taberî-Tarih c.1,s.161, Ebülfida-Elbidaye vennihaye
c.1,s.192-193.
[9] Diyar. Bekrî-Hamîs c.1,s.145 .
[10] Taberî-tarih c.1,s.161, Ebülfida-Elbidaye vennihaye
c.1,s.192-193, İbn.Haldun-Tarih c.2,ks.1,s.39.
[11] Diyar. Bekrî-Hamîs c.1,s.145.
[12] İbn.Haldun-Tarih c.2,ks.1,s.39.
[13] Diyar.Bekrî-Hamîs c.1,s.145.
[14] Enbiyâ: 85.
[15] Meryem: 54.
[16] Yâkubî-Tarihc.1,s.221.
[17] En’am: 86.
[18] Sâd: 48.
[19] Meryem: 55.
[20] Ezrakî-Ahbaru Mekke c.1,s.312, Taberî-Tarih c.1,s.162,
Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1,s.193.
M. Asım Köksal,
Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 1/233-234.
[21] Taberî-Tarih c.1,s.162, İbn.Esîr-Kâmil c.1,s.125,
Diyar.Bekrî-Hamîs C.1.S.145.
[22] İbn.Esîr-Kâmil c.1,s.125, Diyar.Bekrî-Hamîs c.1,S.145.
[23] İbn.Sa’d-Tabakat c.1,s.52.
[24] İbn.İshak, İbn.Hişam-Sîre c.1,s.6, İbn.Sa’d-Tabakat
c.1,s.52, Ezrakî-Ahbaru Mekke c.1,s.86, İbn.Kuteybe-Maarif s.17, Taberî-Tarih
c.1 ,s.162, İbn.Esîr-Kâmil c.1 ,s.125, Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1 ,s.193,
Ibn.Haldun-Tarıh c.2,ks.1,s.39.
[25] İbn.Kuteybe-Maarif s.16-17, Taberî-Tarih c.1,s.162,
Mes’ûdî-Murucuzzeheb c.2,s.48, Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1,s.193.
[26] M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet
Vakfı Yayınları: 1/234-235.
[27] Ezrakî-Ahbaru Mekke c.1,s.312.
M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları:
1/235.
[28] Buharî-Sahihc.4,s.115, Taberî-Tarih c.1,s.132,
Sâlebî-Araiss.83, İbn.Esîr-Kâmil c.1,s.1O4, Ezrakî-Ahbaru Mekke c.1,s.58.
[29] İbn.İshak, İbn.Hişam-Sîre c.1,s.5, İbn.Sa’d-Tabakat
c.1,8.51, Ezrakî-Ahbaru Mekke c.1,s.81, İbn.Kuteybe-Maarif ş.16 Yâkubî-Tarih
c.1,s.222, Taberî-Tarih c.1,8.161, İbn.Esîr-Kâmil c.1,s.125
[30] İbn.Sa’d-Tabakat c.1,s.51, Ezrakî-Ahbaru Mekke
c.1,s.86
[31] İbn.İshak, İbn.Hişam-Sîre c.1 ,s.5, İbn.Sa’d-Tabakat
c.1 ,s.51, ibn.Habîb-Muhabber s.386, Ezrakî-AhbaruMekke c.1,8.81, Yâkubî-Tarih
C.1.S.222, Taberî-Tarih c.1,s.161, Mes’udî-Murucuzzeheb c.1,s.62,
İbn.Esîr-Kâmil c.1,s.125, Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1,s.193,
ibn.Haldun-Tarih c.2,ks.1,s.39.
M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları:
1/235.
[32] ibn.Sa’d-Tabakat c.1,s.52, Ezrakî-Ahbaru Mekke
c.1,s.81-82, Yâkubî-Tarih c.1,s.222, Dîneverî-El’ahbar s.9, ibn.Kuteybe-Maarif
s.16, Taberî-Tarih c.2, s.198, Mes’ûdî-Nurûcuzzeheb c.2, s.49 ,
İbn.Haldun-Tarih c.2,ks.1,s.3.
[33] Yâkubî-tarih C.1.S.222, İbn.Haldun-Tarih
c.2,ks.1,s.331.
[34] Belazürî-Ensabüleşraf c.1,s.8,12.
M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları:
1/236.
[35] Diyar.BekrMHamîs c.1,s.146.
M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları:
1/236.
[36] Yâkubî-Tarih C.1.S.222.
[37] ibn.İshak,İbn.Hişam-Sîrec.1,s.12O, Ezrakî-Ahbaru Mekke
c.1,s.81, Yâkubî-Tarih c.1,s.222, Taberî-Tarih c.2,s.198.
M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları:
1/236.